سرطان پستان در دوران بارداری

سرطان پستان در دوران بارداری : بررسی کامل علل، علائم، تشخیص و روش های درمان

سرطان پستان در دوران بارداری، یکی از چالش برانگیزترین تشخیص های پزشکی برای زنان است. اگرچه این نوع سرطان نادر محسوب می شود، اما با توجه به تغییرات هورمونی شدید در دوران بارداری، خطر رشد سریع تر و پیشرفته تر تومورها وجود دارد. در سال های اخیر، مطالعات جهانی بر اهمیت تشخیص زودهنگام و انتخاب درمان های ایمن برای مادر و جنین تاکید کرده اند. این مقاله یک بررسی جامع و علمی درباره علل، علائم، روش های تشخیص و درمان سرطان پستان در دوران بارداری ارائه می دهد و مطابق با آخرین اصول سئو گوگل ۲۰۲۵ نوشته شده است.

سرطان پستان در دوران بارداری چقدر شایع است؟

سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان در میان زنان است و زمانی که در دوران بارداری تشخیص داده شود، تحت عنوان PABC یا Pregnancy Associated Breast Cancer شناخته می شود. آمارها نشان می دهند که از هر ۳۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ بارداری، یک مورد با این نوع سرطان همراه است. هرچند این آمار کم به نظر می رسد، اما افزایش سن بارداری در زنان، استفاده از روش های کمک باروری و سابقه خانوادگی می توانند احتمال ابتلا را بیشتر کنند.

چرا سرطان پستان در دوران بارداری رخ می دهد؟

علت دقیق بروز سرطان پستان در بارداری هنوز مشخص نیست، اما چند عامل نقش مهمی دارند:

۱. تغییرات شدید هورمونی

در دوران بارداری، سطح هورمون استروژن و پروژسترون افزایش می یابد. این هورمون ها می توانند بر رشد سلول های پستان تاثیر گذاشته و در برخی زنان زمینه ایجاد تومور را فراهم کنند.

برای مطالعه بیشتر درباره تشخیص سرطان خون با بهترین متخصص شیمی درمانی اصفهان کلیک کنید

۲. تاخیر در تشخیص

تغییرات طبیعی پستان در دوران بارداری مانند بزرگ شدن، سفت شدن و افزایش حساسیت، می توانند علائم سرطان را پنهان کنند. همین موضوع باعث می شود سرطان دیرتر تشخیص داده شود.

۳. افزایش سن بارداری

زنان امروزی بیشتر در سنین بالاتر باردار می شوند. از آنجایی که خطر سرطان پستان با افزایش سن بالا می رود، این عامل یک رابطه غیر مستقیم با افزایش موارد سرطان پستان در بارداری دارد.

۴. عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی

اگر مادر، خواهر یا اقوام درجه یک سابقه سرطان پستان داشته باشند، احتمال ابتلا در بارداری بیشتر خواهد شد.

علائم سرطان پستان در دوران بارداری

تشخیص این بیماری به دلیل شباهت علائم آن با تغییرات طبیعی دوران بارداری دشوار است، اما زنان باردار باید نسبت به هر تغییر غیر معمول در پستان هوشیار باشند.

مهم ترین علائم شامل:

وجود توده سفت و بدون درد در پستان
تغییر شکل یا قرینه نبودن پستان ها
فرو رفتگی یا تغییر ظاهر نوک پستان
ترشح خونی یا غیر طبیعی از نوک پستان
تورم یا ضخیم شدن پوست پستان
تغییر رنگ پوست و ظاهر پوست پرتقالی
درد محدود و مداوم در یک نقطه

در صورتی که هر یک از این علائم بیش از دو هفته باقی بمانند، مراجعه به پزشک ضروری است.

تشخیص سرطان پستان در دوران بارداری

تشخیص دقیق و سریع، نقش مهمی در حفظ سلامت مادر و جنین دارد. خوشبختانه بسیاری از روش های تشخیصی ایمن و قابل استفاده در دوران بارداری هستند.

۱. معاینه بالینی توسط پزشک

اولین قدم ارزیابی دقیق پستان است. پزشک با لمس و بررسی بافت پستان، هرگونه توده یا تغییر غیر طبیعی را بررسی می کند.

انکولوژی شاخه‌ای از پزشکی است که به درمان سرطان می‌پردازد. برای آشنایی با این رشته و وظایف انکولوژیست، مقاله انکولوژی چیست؟ را بخوانید.

۲. سونوگرافی پستان

سونوگرافی بهترین و ایمن ترین روش برای تشخیص در دوران بارداری است. این روش بدون اشعه بوده و خطری برای جنین ندارد.

علائم هشداردهنده سرطان در زنان

۳. ماموگرافی با محافظ سربی

در صورت نیاز، ماموگرافی با محافظ شکمی و تنظیمات مخصوص انجام می شود. مقدار اشعه بسیار کم است و برای جنین خطر جدی ایجاد نمی کند.

۴. نمونه برداری یا بیوپسی

تنها راه قطعی تشخیص سرطان، بررسی بافت مشکوک است. بیوپسی در دوران بارداری ایمن است و تاثیر منفی بر روند بارداری ندارد.

آیا سرطان پستان بر جنین تاثیر دارد؟

خود سرطان به صورت مستقیم از طریق جفت به جنین منتقل نمی شود. اما تاخیر در درمان، رشد تومور و متاستاز می توانند شرایط عمومی مادر را تهدید کنند و غیر مستقیم بر سلامت جنین تاثیر بگذارند.

برخی درمان ها مانند شیمی درمانی در سه ماه اول بارداری خطرناک هستند، اما در سه ماهه دوم و سوم تا حدی قابل استفاده اند. بنابراین برنامه درمان باید بر اساس سن بارداری و وضعیت تومور تنظیم شود.

روش های درمان سرطان پستان در دوران بارداری

برنامه درمانی باید به گونه ای طراحی شود که هم جان مادر حفظ شود و هم کمترین آسیب به جنین وارد گردد. متخصصان انکولوژی، متخصص زنان و زایمان و جراح پستان معمولا به صورت تیمی تصمیم می گیرند.

۱. جراحی پستان

جراحی در دوران بارداری یک روش بسیار ایمن است و معمولا اولین گزینه درمانی محسوب می شود.

انواع جراحی:

جراحی حفظ پستان (لامپکتومی)
جراحی برداشت کامل پستان (ماستکتومی)

در سه ماهه اول بارداری، اغلب ماستکتومی توصیه می شود تا نیاز به رادیوتراپی بعد از عمل کمتر شود، زیرا تابش رادیوتراپی در دوران بارداری ممنوع است.

برای آشنایی با روش‌های درمان سرطان، مقاله‌ی ما درباره پرتودرمانی چیست؟ را بخوانید.

۲. شیمی درمانی

شیمی درمانی در سه ماه اول به دلیل خطر آسیب به جنین انجام نمی شود. اما در سه ماهه دوم و سوم، برخی داروها مانند دوکسوروبیسین و سیکلوفسفامید می توانند با احتیاط استفاده شوند.

جمله کلیدی:
شیمی درمانی در دوران بارداری ممکن است ایمن باشد، اما باید تحت نظر تیم پزشکی متخصص تجویز شود.

۳. رادیوتراپی

رادیوتراپی در کل دوران بارداری ممنوع است، زیرا اشعه می تواند موجب اختلال رشد جنین و افزایش خطر سقط شود. این مرحله معمولاً پس از زایمان انجام می شود.

۴. درمان های هورمونی و هدفمند

داروهایی مانند تاموکسیفن، تراستوزوماب و داروهای ضد هورمون در دوران بارداری مناسب نیستند و به بعد از زایمان موکول می شوند.

بارداری پس از درمان سرطان پستان

بسیاری از زنان نگران هستند که آیا بعد از درمان سرطان می توانند دوباره باردار شوند یا خیر. تحقیقات جدید نشان می دهد که در اغلب موارد، بارداری پس از درمان نه تنها بی خطر است، بلکه تاثیری در بازگشت سرطان ندارد. معمولا پزشکان توصیه می کنند که ۲ تا ۳ سال پس از پایان درمان، برای بارداری اقدام شود.

آیا شیردهی پس از ابتلا به سرطان پستان ممکن است؟

اگر جراحی حفظ پستان انجام شده باشد و مادر شیمی درمانی یا رادیوتراپی فعال نداشته باشد، شیردهی ممکن است. اما در صورتی که ماستکتومی انجام شده باشد یا مادر در حال مصرف داروهای سرطان باشد، شیردهی باید با نظر پزشک محدود یا متوقف شود.

راه های پیشگیری از سرطان پستان در دوران بارداری

اگرچه هیچ روشی نمی تواند به طور کامل از بروز سرطان پستان جلوگیری کند، اما رعایت برخی توصیه ها می تواند خطر را کاهش دهد:

اجتناب از بارداری در سنین بسیار بالا
کنترل وزن پیش از بارداری
تغذیه سالم و سرشار از آنتی اکسیدان ها
کاهش مصرف چربی های اشباع و گوشت فرآوری شده
پرهیز از مصرف دخانیات و الکل
بررسی منظم پستان ها قبل و حین بارداری
مشاوره ژنتیک در زنان دارای سابقه خانوادگی قوی

بیشتر بخوانید : پیشگیری از سرطان

تشخیص زودهنگام؛ مهم ترین عامل نجات بخش

سرطان پستان در بارداری اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، شانس درمان بسیار بالا خواهد بود. بسیاری از زنان به دلیل طبیعی دانستن تغییرات پستان در دوران بارداری، دیرتر به پزشک مراجعه می کنند. آگاهی، معاینه منظم و پیگیری هر توده مشکوک می تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.

نتیجه گیری:

سرطان پستان در دوران بارداری یک بیماری نادر اما جدی است که نیازمند توجه ویژه و تصمیم گیری های دقیق پزشکی است. با پیشرفت علم پزشکی، امکان درمان موثر بدون آسیب رساندن جدی به جنین وجود دارد. تشخیص سریع، همکاری بیمار با پزشکان و انتخاب روش درمان مناسب، شانس ادامه یک بارداری سالم و درمان موفق سرطان را افزایش می دهد.

اگر شما یا اطرافیانتان با چنین شرایطی مواجه هستید، مراجعه به پزشک متخصص و انجام معاینات دقیق، بهترین و مطمئن ترین تصمیم است.

برای ویزیت و رزو نوبت کلیک کنید