عوامل موثر در ابتلای کودکان به سرطان
سرطان علت اصلی مرگ و میر کودکان و نوجوانان در سراسر جهان است. در کشورهای ثروتمند و پیشرفته، بیش از 80 درصد کودکان مبتلا به سرطان بهبود می یابند، اما در برخی کشورهای کم درآمد تنها 20 درصد از این کودکان درمان می شوند.
دلایل پایین آمدن میزان بقا در کشورهای عقب افتاده شامل عدم توانایی در تشخیص دقیق، درمان غیر قابل دسترس، ترک درمان، مرگ ناشی از عوارض جانبی و عود بیش از حد سرطان است که بخشی از آن به دلیل عدم دسترسی به داروهای اساسی و فناوری هایی است که هر یک از آنها را تحت تأثیر قرار می دهد.
انواع سرطان در کودکان
انواع سرطان هایی که بیشتر در کودکان اتفاق می افتد با مواردی که در بزرگسالان مشاهده می شود، متفاوت است. شایع ترین سرطان های کودکان عبارتند از:
- سرطان خون
- تومورهای مغز و نخاع
- نوروبلاستوما
- تومور ویلمز
- لنفوم (هوچکین و غیرهوچکین)
- رابدومیوسارکوم
- رتینوبلاستوما
- سرطان استخوان (استنوسارکوم و سارکوم یوئینگ)
انواع دیگر سرطان ها در کودکان نادر است، اما گاهی اتفاق می افتد. در موارد بسیار نادر، کودکان حتی ممکن است به سرطان هایی مبتلا شوند که شیوع آن در بزرگسالان بسیار بیشتر اتفاق می افتد.
علائم سرطان و نشانه ها
کودکان مبتلا به سرطان ممکن است علائم یا نشانه های متفاوتی داشته باشند که بسیاری از آنها مشابه بیماری های شایع کودکان می باشد. علاوه بر این، گاهی اوقات کودکان مبتلا به سرطان هیچ یک از این تغییرات را نشان نمی دهند یا ممکن است علت یک نشانه، هر چیزی غیر از سرطان باشد. به هر حال، تشخیص بسیار دشوار است.
برخی از علائم عبارت است از:
- کاهش وزن بدون دلیل و مداوم
- سردرد همراه با استفراغ صبح زود
- افزایش تورم یا درد مداوم در استخوان ها، مفاصل، کمر یا پاها
- وجود توده به خصوص در شکم، گردن، قفسه سینه، لگن یا زیر بغل
- ایحاد کبودی، خونریزی یا بثورات بیش از حد
- عفونت های مداوم
- رنگ مایل به سفید در پست مردمک چشم
- تهوع مداوم یا استفراغ بدون تهوع
- خستگی مداوم یا رنگ پریدگی محسوس
- تغییرات چشم یا بینایی که به طور ناگهانی رخ دهد و ادامه یابد
- تب های مکرر یا مداوم با علت ناشناخته
چه عواملی باعث سرطان در کودکان می شوند؟
سرطان در هر سنی در افراد رخ می دهد و می تواند هر قسمتی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد. سرطان با تغییرات ژنتیکی یک سلول آغاز می شود و سپس از کنترل خارج می شود. در بسیاری از سرطان ها با توده یا تومور مواجه می شویم. در صورت عدم درمان، سرطان گسترش یافته و به دیگر بخش های بدن حمله کرده و منجر به مرگ می شود.
برخلاف سرطان در بزرگسالان، اکثریت قریب به اتفاق سرطان های کودکان علت مشخصی ندارد. مطالعات زیادی در راستای شناسایی علل سرطان در دوران کودکی انجام شده است، اما تعداد بسیار کمی از سرطان ها در کودکی به دلیل عوامل محیطی یا سبک زندگی ایجاد می شود.
برخی از عفونت های مزمن از عوامل خطر ابتلا به سرطان در دوران کودکی می باشند و اغلب در کشورهای کم درآمد این اتفاق می افتد. به عنوان مثال، اچ آی وی، ویروس اپشتین-بار و مالاریا خطر برخی سرطان های دوران کودکی را افزایش می دهند. سایر عفونت ها در کودکی ممکن است ریسک ابتلا به سرطان در بزرگسالی را افزایش دهند، بنابراین واکسیناسیون و پیگیری روش های دیگر از جمله تشخیص به موقع یا غربالگری برای کاهش عفونت های مزمن منجر به سرطان، چه در کودکی و چه در بزرگسالی بسیار مهم است.
اطلاعات فعلی حاکی از این است که تقریباً 10 درصد کودکان مبتلا به سرطان به دلیل عوامل ژنتیکی استعداد دارند. برای شناسایی عوامل موثر بر رشد سرطان در کودکان، تحقیقات زیادی در حال انجام است.