اپدیوو (Opdivo) چیست؟ معرفی داروی نوین در درمان سرطان

اپدیوو (Opdivo) چیست؟ معرفی داروی نوین در درمان سرطان

در دهه‌های اخیر، درمان‌های سرطان با پیشرفت‌های چشمگیری مواجه شده است. یکی از داروهایی که نقش مهمی در این پیشرفت‌ها ایفا کرده، داروی اپدیوو (Opdivo) است. اپدیوو دارویی است که به طور ویژه برای درمان انواع خاصی از سرطان‌ها طراحی شده و به عنوان یک درمان ایمنی‌درمانی شناخته می‌شود. در این مقاله، به بررسی دقیق داروی اپدیوو، نحوه عملکرد، کاربردها، عوارض جانبی و مزایای آن خواهیم پرداخت.

اپدیوو (Opdivo) چیست؟

اپدیوو، که نام تجاری داروی “نوبولوماب” (Nivolumab) است، یک داروی ایمنی‌درمانی است که برای درمان برخی از انواع سرطان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به گروهی از داروها به نام “مهارکننده‌های نقطه‌ای ایمنی” (immune checkpoint inhibitors) تعلق دارد. وظیفه اصلی این دارو فعال‌سازی سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و مقابله با سلول‌های سرطانی است.

نحوه عملکرد اپدیوو

سیستم ایمنی بدن به طور طبیعی قادر است تا سلول‌های غیرطبیعی یا سرطانی را شناسایی و از بین ببرد. اما برخی از سلول‌های سرطانی با استفاده از مکانیسم‌های مختلف، این سیستم ایمنی را فریب می‌دهند و از شناسایی و نابودی خود جلوگیری می‌کنند. یکی از این مکانیسم‌ها، استفاده از گیرنده‌هایی به نام “PD-1” است که بر روی سلول‌های ایمنی به نام “T-cell” قرار دارد. وقتی این گیرنده با مولکول‌های “PD-L1” که در سطح سلول‌های سرطانی قرار دارند، متصل می‌شود، سیگنال‌هایی ایجاد می‌شود که مانع از فعالیت سلول‌های ایمنی می‌شود.

بیشتر بخوانید : متخصص شیمی درمانی در اصفهان

اپدیوو با هدف مسدود کردن این مسیر، به گیرنده PD-1 متصل می‌شود و عملکرد آن را مهار می‌کند. این عمل باعث می‌شود که سلول‌های ایمنی (T-cell) فعال‌تر شوند و توانایی بیشتری برای شناسایی و نابودی سلول‌های سرطانی پیدا کنند.

کاربردهای اپدیوو

اپدیوو برای درمان انواع مختلفی از سرطان‌ها به کار می‌رود. برخی از شایع‌ترین کاربردهای این دارو عبارتند از:

1. سرطان ریه غیرسلولی غیر کوچک (NSCLC): اپدیوو برای درمان این نوع سرطان ریه در بیماران پیشرفته یا متاستاتیک که قبلاً شیمی‌درمانی را دریافت کرده‌اند، استفاده می‌شود.
2. ملانوما: اپدیوو در درمان ملانوما، که نوعی سرطان پوست است، نیز مؤثر است.
3. سرطان کلیه: این دارو برای درمان سرطان کلیه، به ویژه در مراحل پیشرفته، استفاده می‌شود.
4. سرطان مثانه: اپدیوو می‌تواند در درمان سرطان مثانه در بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته مؤثر باشد.
5. سرطان سر و گردن: در برخی از بیماران مبتلا به سرطان سر و گردن نیز اپدیوو به عنوان یک گزینه درمانی مؤثر شناخته شده است.

مزایای اپدیوو در درمان سرطان

1. افزایش امید به زندگی: یکی از بزرگ‌ترین مزایای اپدیوو این است که در بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان‌های پیشرفته، امید به زندگی را افزایش می‌دهد.
2. کاهش عوارض جانبی شیمی‌درمانی: چون اپدیوو از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند، عوارض جانبی آن معمولاً کمتر از شیمی‌درمانی است.
3. تأثیر بلندمدت: برخی از بیماران که اپدیوو دریافت کرده‌اند، حتی پس از پایان درمان نیز بهبودی چشمگیری را تجربه کرده و به مدت طولانی‌تری بدون پیشرفت سرطان زندگی می‌کنند.

عوارض جانبی اپدیوو

همان‌طور که بسیاری از داروهای سرطان ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، اپدیوو نیز از این قاعده مستثنی نیست. برخی از عوارض جانبی شایع اپدیوو عبارتند از:

• خستگی: یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی اپدیوو احساس خستگی شدید است.
• آسیب به بافت‌های سالم: چون این دارو سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کند، در برخی از بیماران ممکن است واکنش‌های ایمنی به بافت‌های سالم بدن وارد شود که به التهاب و آسیب بافتی منجر شود.
• علائم گوارشی: برخی بیماران ممکن است دچار اسهال، تهوع یا استفراغ شوند.
• مشکلات پوستی: جوش، خارش، و بثورات پوستی نیز از جمله عوارض جانبی ممکن است.

بیشتر بخوانید : درمان سرطان دستگاه گوارش در اصفهان

این عوارض معمولاً قابل درمان هستند و پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش آنها تجویز کند.

چگونه اپدیوو مصرف می‌شود؟

اپدیوو معمولاً به صورت تزریقی به بدن بیمار وارد می‌شود. این دارو از طریق وریدی (IV) و در فواصل زمانی معین (معمولاً هر دو هفته یا چهار هفته) تجویز می‌شود. نحوه و زمان‌بندی دقیق مصرف به وضعیت پزشکی فرد و نوع سرطان بستگی دارد.

مقایسه اپدیوو با دیگر داروهای ایمنی‌درمانی

اپدیوو جزء دسته داروهای ایمنی‌درمانی است که برای تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر سرطان استفاده می‌شود. دیگر داروهای مشابه شامل کیترودا (Pembrolizumab) و توراسپت (Atezolizumab) هستند که به همین منظور طراحی شده‌اند. تفاوت‌های جزئی در نحوه عملکرد و عوارض جانبی این داروها وجود دارد، اما تمامی آنها هدف مشترکی دارند: فعال‌سازی سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی.

اپدیوو (Nivolumab) به عنوان یکی از داروهای ایمنی‌درمانی نوین، به بیماران مبتلا به انواع خاصی از سرطان‌ها کمک می‌کند تا سیستم ایمنی بدن خود را برای مبارزه با سرطان تقویت کنند. این دارو مزایای زیادی همچون افزایش امید به زندگی و کاهش عوارض جانبی شیمی‌درمانی را به همراه دارد. اگرچه اپدیوو می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد، اما در بسیاری از بیماران، اثرات درمانی آن بسیار مثبت و امیدبخش است. با پیشرفت علم پزشکی، داروهایی همچون اپدیوو توانسته‌اند گامی بزرگ در مسیر درمان سرطان بردارند.

برای ویزیت و رزو نوبت کلیک کنید