سرطان رحم
سرطان رحم
این نوع سرطان معمولاً و در ۹۱ درصد از بیماران به صورت خونریزی غیر عادی دوران یائسگی رخ میدهد این یعنی بیشتر موارد کنسر اندومتر در سنین ۵۵ سال و بالاتر رخ میدهد و فقط ۲ تا ۵ درصد از آنها زیر ۴۰ سال اتفاق می افتد.
پیش آگهی این بیماری با مرحله، گرید و نوع بافت درگیر تعیین میگردد ولی خوشبختانه بیشتر زنان با کنسر اندومتر پیش‌آگهی مطلوبی دارند، اکثراً هیستولوژی اندومتریوئید داشته و در مراحل اولیه بیماری هستند.
به طور کلی ارزیابی این بیماران تا قبل از شروع درمان شامل شرح حال بالینی، شرح حال فامیلی، معاینه بالینی( برای تعیین سایز رحم، حرکت آن و شواهدی از متاستاز)، همچنین تصویربرداری از شکم و لگن ودر نهایت، بیوپسی اندومتر رحم میباشد. معاینه بالینی در زنان با مراحل اولیه بیماری نرمال است ولی در بیشتر موارد پیشرفته این کنسر، رحم بزرگ شده و یا به لگن فیکس میشود و یا در تصاویر رادیولوژیک به صورت افزایش ضخامت اندومتر گزارش میگردد.
جهت غربالگری کنسر اندومتر، تست های غیر تهاجمی در نظر گرفته میشود. ولی میزان حساسیت پاپ اسمیر برای تشخیص کنسر رحم، ۴۰ تا ۵۵ درصد می باشد ، بررسی میزان ضخامت آندومتر در سونوگرافی ترانس واژینال هم تست حساسی برای کنسر رحم بوده که درقدم اول اسکرین این بیماری، در زنان بعد از یائسگی انجام میگردد ولی در نهایت برای تایید تشخیص، بیوپسی ضروری است. جهت نهایی کردن تشخیص، بیوپسی از طریق کورتاژ یا هیستروسکوپی انجام می گردد. البته در زنان با خونریزی غیرعادی و مشکوک به سرطان رحم نمونه برداری به وسیله کوتاژ و بدون دید مستقیم چندان کافی به نظر نمی رسد و پیشنهاد می شود این کار حین هیستروسکوپی انجام گردد.
مرحله بندی در مواردی که کنسر رحم در معاینه یا تصویر برداری محدود به خود رحم است و کاندید جراحی می باشد، بهتر است به صورت لاپاراسکوپی انجام گردد و در عوض برای زنان با تظاهرات بالینی بصورت گسترش تومور به سرویکس ( گردن رحم)، درمان جراحی به صورت باز، ارجح است و در آن صورت میتوان جراحی رادیکال هیسترکتومی وسپس رادیوتراپی ( بر اساس فاکتورهای پاتولوژی بعد از عمل) ،برای بیمار تجویز کرد و یا گاهی رادیوتراپی اولیه و به دنبال آن جراحی انجام داد.
به طور کلی پروسه مرحله بندی کنسر رحم شامل خارج کردن رحم، تخمدان ها، لوله های فالوپ دو طرف و غدد لنفاوی میباشد.
در نهایت جهت انتخاب نوع درمان برای
- گروه اول بیماران کنسر رحم با گرید هیستولوژیک پایین و نوع بافتی اندومتریوئید که محدود به اندومتر هستند و از طرف دیگر ریسک کمی هم برای عود دارند، شامل جراحی به تنهایی است بدون درمان کمکی.
- برای گروه دوم بیماران که یا درگیری لایه میومتر رحم وجود دارد (یعنی تومور نفوذ بیشتری داشته )و یا ممکن است لایه استرومال گردن رحم نیز درگیر شده باشد(رشد و پیشروی تومور بسمت پایین)، با توجه به ریسک متوسط این گروه برای عود، کاندید دریافت رادیوتراپی بعد از عمل هستند.
- گروه سوم بیماران کنسر رحم شامل تومور گرید 3 و یا پاتولوژی های غیر اندومتریوئید مثل کلیرسل کارسینوما یا سروزال کارسینوما می باشند و این گروه ریسک بالایی برای عود دارند و در نتیجه کاندید شیمی درمانی و احتمالاً رادیوتراپی بعد از جراحی هستند. در برخی از موارد برای گروهی از افراد با کنسر رحم با ریسک متوسط تا بالای عود هم پیشنهاد شیمی درمانی می گردد که می تواند همراه با رادیوتراپی بعد از عمل برای بیمار انجام گردد.
پیگیری بیماران بعد از درمان با بررسی علائم و معاینه بالینی انجام میشود و در صورت شک به عود می توان از تومور مارکر ۱۲۵ CA و تصویر برداری های مختلف جهت تایید کمک گرفت.