سرطان پروستات
سرطان پروستات
کانسر پروستات جزو شایع‌ترین بدخیمی ها در مردان می‌باشد و از آنجایی که روشهای درمانی موثر به خصوص در مراحل اولیه برای این بیماری وجود دارد پس اسکرین یا غربالگری برای این موارد ارزشمند است .اسکرین معمولاً برای افراد با ریسک متوسط از ۵۰ سال و برای افراد با ریسک بالا شامل نژاد سیاه پوست جهش‌های ژنی BRCA 1,2 و سابقه مثبت فامیلی از ۴۰ سال می باشد و با استفاده از اندازه گیری psa یا آنتی ژن اختصاصی پروستات و تکرار آن هر یک تا دو سال انجام می شود . در صورت وجود psa بالاتر ازنرمال نیاز به بررسی بیشتر توسط ارولوژیست هست، این بررسی بیشتر می تواند شامل معاینه و بیوپسی باشد . بعد از انجام بیوپسی و تایید تشخیص کانسر پروستات ، پلن اولیه درمان بیمار بر اساس فاکتورهای موثر در عود بیماری یا عواملی مثل سن، میزان طول عمر تخمین زده شده برای بیمار ، میزان سلامت بدنی بیمار (شامل بیماری زمینه ای و پرفورمنس ) ،وجود یا عدم وجود علایم و تصمیم بیمار برای انتخاب نوع درمان تعیین می‌گردد.
فاکتورهای کلیدی و کمک کننده برای تعیین نوع درمان شامل :
- استیجینگ یا مرحله بندی کلینیکی بر اساس میزان گسترش تومور با استفاده از تصویربرداری (معمولاً ام آر آی واسکن استخوان )
- میزان psa یا آنتی ژن مخصوص پروستات در سرم
- گلایسون اسکور GS یا امتیازی که در بیوپسی قبل از درمان تخمین زده میشود،
می باشد و بر اساس این سه فاکتورکلیدی کانسر پروستات به چهار دسته کلی تقسیم میشود
- بیماران با ریسک کم
- بیماران با ریسک متوسط
- گروهبیماران با ریسک بالا
- بیماران با متاستاز دوردست
به این صورت که گروه اول بیماران با ریسک کم ، توموربسیار کوچک و محدود به یک لوب پروستات و غیرقابل لمس بوده با PSA و GSپایین که توصیه درمانی برای این گروه با توجه به موارد گفته شده در بالا مثل سن، ترجیح بیمار ، میزان طول عمر تخمینی و سلامت بدنی به صورت پیگیری دقیق و منظم بدون مداخله درمانی یا بصورت جراحی رادیکال پروستاتکتومی و یا با انجام رادیوتراپی می باشد.
گروه دوم بیماران باریسک متوسط که توده هایی قابل لمس یا درگیرکننده هر دو لوب پروستات را دارند یا psa و یا گلیسون اسکور متوسط دارند ، توصیه به مداخلات درمانی به صورت جراحی یا رادیوتراپی همراه با درمان های هورمونی می گردد .
و گروه سوم بیماران با ریسک بالا که توده هایی با گسترش به کپسول پروستات یا غدد لنفاوی ناحیه ای یا ارگان های مجاور مثل مثانه و غیره دارند یا گلایسون اسکور و یا psa بالا ، که نیازمند رادیوتراپی همراه با درمان های هورمونی به مدت ۲ تا ۳ سال و بعضاً کموتراپی میباشند .
و گروه چهارم ،کنسر پروستات با متاستاز دوردست می باشند و در اکثر موارد درگیری‌های استخوانی در این بیماران دیده میشود که در این افراد معمولا psa ها و گلیسون اسکور های بسیار بالا گزارش میشود و درمان در اکثر موارد به صورت ترکیبی از درمان های هورمونی ،کموتراپی ، رادیوتراپی و درمانهای مربوط به درگیری استخوانی می باشد.